Nghề người mẫu nude - những quy luật nghiệt ngã

Phải sống với nghề nào thì người ta mới có thể hiểuđược những gian khổ của nghề đó. Nghề người mẫu nude cũng vậy, đằng sau những bộ quần áo lộng lẫy, những ánh đèn sân khấu hào quang, những tràng pháo tay hâm mộ thì họ còn phải gánh chịu những quy luật nghiệt ngã của chính cái nghề của mình.

Họ đã hy sinh cả tuổi thanh xuân và hạnh phúc riêng để phục vụ cho nghệ thuật. Thế nhưng quy luật đào thải và hậu trường nghiệt ngã của nghề khiến những người mẫu nude phải sống nốt phần đời còn lại trong nỗi nhọc nhằn và trăn trở. Theo họa sĩ Phạm Ngọc Hải, Trưởng phòng đào tạo ĐH Mỹ thuật Hà Nội, để theo nghề người mẫu khỏa thân không khó. Không có tiêu chí về chuyên môn, không đòi hỏi cơ thể mẫu phải chuẩn cỡ... người mẫu thời trang. Người mẫu có thể gầy, béo, cao, thấp, già, trẻ... nhưng khi "nude" phải toát lên một chút hồn cho sự sáng tạo của người vẽ.

Sau 30 năm làm nghề người mẫu, chị L. không ngờ, hậu trường của nghề lại có lúc bạc bẽo với mình như vậy. Trong căn nhà cấp bốn tồi tàn, không có đồ đạc gì đáng giá, chị L. ngậm ngùi nhớ lại chuyện đời, chuyện nghề của mình. Khi ở tuổi trăng rằm, chị đẹp lắm, da trắng như trứng gà bóc, thân hình thon thả làm điêu đứng bao chàng trai cùng lứa. Sinh ra và lớn lên ở ngoại thành Hà Nội, như bao cô gái khác, chị cũng có nhiều ước mơ, khát vọng của tuổi trẻ. Nhưng không ngờ "hồng nhan bạc mệnh", năm 18 tuổi chị vô tình bước chân vào nghề mẫu khỏa thân. Lúc đầu cũng chỉ là lân la đến nhà một họa sĩ nhờ vẽ mình để lưu giữ lại thuở thanh xuân. Ở ngoài chị đẹp thế, vào trong tranh lại càng có hồn, nghệ thuật hơn. Nhiều họa sĩ nhờ chị làm mẫu. Và cứ thế chị vào nghề lúc nào không hay. Ngày đầu tiên đi ngồi mẫu, cầm những đồng tiền bồi dưỡng, chị đã khóc nức nở và giấu không cho ai biết. Đến khi thấy không thể bỏ cái nghề này được nữa chị mới nói cho cha mẹ và người thân biết.

Do định kiến của xã hội lúc đó cộng với sự gia giáo, cha mẹ chị vô cùng tức giận, đòi đuổi chị ra khỏi nhà. Còn người yêu, lúc đầu cũng thề non hẹn biển nhất quyết sẽ lấy chị nhưng một tháng sau, bố mẹ anh ta biết chuyện về chị đã nằng nặc bắt con trai lấy người khác. Vượt qua tất cả mọi lời đàm tiều khinh bỉ, chị vẫn đến các trường mỹ thuật, họa sĩ để ngồi mẫu. Gần một đời phục vụ cho nghệ thuật nhưng hậu trường của nghề đối với chị lúc này thật nghiệt ngã. Nhan sắc ngày xưa giờ đã tàn phai theo thời gian, tóc đã lấm chấm bạc, những nếp nhăn xuất hiện nhiều trên khuôn mặt đăm chiêu khắc khổ. Ai cần thuê mẫu như thế nữa? Nghề chính của chị bây giờ là lao công trong trường ĐHMTHN. Lương lao công chỉ có 300.000 đồng/tháng hầu như không đủ trang trải cho cuộc sống thường ngày. Chồng chị làm nghề đạp xích lô nhưng cũng bữa đực bữa cái vì bệnh dạ dày và hen suyễn hành hạ. Cô con gái đầu năm nay 17 tuổi đã phải bỏ học từ năm cuối cấp I để đi làm thuê phụ giúp gia đình. Có những lúc tự ngắm lại mình trong những bức ảnh cũ, chị thấy nụ cười của mình trong tranh cũng thật xót xa cay đắng như chính cuộc đời mình vậy.

Trưởng phòng Đào tạo ĐHMTHN Phạm Ngọc Hải cho biết: "Nghề mẫu khỏa thân là một loại hình lao động đặc biệt. Những người như họ không thể thiếu đối với các trường mỹ thuật. Nghề của họ cũng như bao nghề chân chính khác nên xã hội cần tôn trọng họ. Tại trường, sinh viên chỉ cần có biểu hiện phi văn hóa lập tức sẽ bị nhà trường kỷ luật thích đáng". Thế nhưng, mỗi khi có một tác phẩm nghệ thuật nào đoạt giải cao trong các cuộc thi hay được đánh giá cao trong các triển lãm, người ta thường hay nhắc đến tên tác giả hoặc tác phẩm chứ chẳng mấy ai quan tâm đến mẫu vẽ. Đối với những bức tranh về thể loại "nude" thì lại càng khó biết hơn bởi vì cho đến bây giờ, nghề mẫu nude vẫn được coi là "nghề bí mật".